Giai đoạn 2021-2025 đã đánh dấu một bước tiến vượt bậc trong việc ứng dụng khoa học và công nghệ (KH&CN) vào sản xuất nông nghiệp của nông dân Đồng Nai, nhờ vào sự phối hợp chặt chẽ và hiệu quả giữa Hội Nông dân tỉnh và Sở Khoa học & Công nghệ. Báo cáo tổng kết 5 năm thực hiện Chương trình phối hợp hoạt động đã cho thấy những thành tựu đáng khích lệ, góp phần nâng cao đời sống nông dân và thúc đẩy phát triển kinh tế nông thôn bền vững.

Đẩy mạnh thông tin, tuyên truyền về khoa học và công nghệ cho cán bộ, hội viên, nông dân
Ngay từ những ngày đầu thực hiện Chương trình phối hợp số 07-CTPH/HNDVN-BKHCN ngày 31/5/2021, Hội Nông dân tỉnh và Sở Khoa học & Công nghệ đã chủ động xây dựng kế hoạch và kinh phí hoạt động hằng năm. Công tác phổ biến, quán triệt về vai trò, tầm quan trọng của KH&CN trong phát triển nông nghiệp, nông dân, nông thôn được đẩy mạnh đến tận cơ sở, khuyến khích hội viên, nông dân phát huy sáng kiến, giải pháp hữu ích.

Hội Nông dân tỉnh đã tích cực phối hợp tuyên truyền về Nghị quyết số 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Hiệu quả ứng dụng KH&CN trong sản xuất, kinh doanh, dịch vụ, phát triển kinh tế gia đình và kinh tế tập thể cũng được nhấn mạnh. Các mô hình tiên tiến, sáng kiến, sáng tạo của nông dân, quy trình quản lý sản xuất, tiêu chuẩn chất lượng sản phẩm nông sản có mã số, mã vạch, truy xuất nguồn gốc cũng được quảng bá rộng rãi.

Bản tin “Khoa học với nhà nông” của Trung ương Hội được chuyển đến các cấp, Website của Hội Nông dân tỉnh thường xuyên đăng tải các tin, bài hướng dẫn, quy trình về ứng dụng KH&CN, kinh nghiệm nhà nông, thành tựu KH&CN và chính sách liên quan. Công tác tuyên truyền cũng được thực hiện qua các phương tiện thông tin đại chúng, áp phích, tờ rơi, sinh hoạt chi, tổ Hội, hội thảo và hội thi. Kết quả, các cấp Hội đã lồng ghép tuyên truyền được 33.982 cuộc với 1.843.028 lượt cán bộ, hội viên, nông dân tham dự.

Điển hình là “Hội thi Nhà nông đua tài” tỉnh Đồng Nai năm 2022 đã tạo sân chơi bổ ích, giúp cán bộ, hội viên nông dân giao lưu, học hỏi kinh nghiệm và kiến thức KH&CN tiên tiến. Lễ tôn vinh nông dân tiêu biểu và sản phẩm nông nghiệp tiêu biểu tỉnh Đồng Nai năm 2024 đã vinh danh 43 nông dân và 30 sản phẩm xuất sắc, đồng thời lan tỏa thông tin về kinh nghiệm, sáng kiến, sáng tạo khoa học kỹ thuật.

Song song với tuyên truyền, Hội Nông dân tỉnh đã phối hợp tổ chức 11 hội nghị cập nhật kiến thức về tiến bộ khoa học kỹ thuật trong phục vụ sản xuất nông nghiệp, thu hút 750 cán bộ, hội viên, nông dân tham dự. Các lớp tập huấn đã giúp nông dân hiểu rõ hơn về ứng dụng KH&CN trong sản xuất nông nghiệp tuần hoàn, chuyển đổi tư duy từ “sản xuất nông nghiệp” sang “kinh tế nông nghiệp” và vai trò của KH&CN trong liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị. Đặc biệt, cán bộ, hội viên còn được cử tham gia các lớp tập huấn nâng cao nhận thức về chuyển đổi số và phổ cập kiến thức, kỹ năng ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI).

Khuyến khích sáng kiến, cải tiến kỹ thuật và hỗ trợ nông dân
Các cấp Hội đã thành lập và duy trì 18 câu lạc bộ “Khoa học kỹ thuật nhà nông”, tạo điều kiện cho hội viên chia sẻ kinh nghiệm, phát triển sáng tạo. Hội Nông dân tỉnh cũng phối hợp vận động hội viên, nông dân tham gia Hội thi nông dân giỏi ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất nông nghiệp tỉnh Đồng Nai hằng năm. Từ năm 2021-2024, Hội thi đã trao 41 giải thưởng cho các cá nhân có giải pháp ứng dụng tiến bộ KH&CN, và riêng năm 2024 có 17 giải pháp đạt giải.

Nhiều sáng kiến nổi bật đã được tôn vinh như máy tỉa hạt giống của nông dân Nguyễn Công Chính, giúp gieo tỉa hơn 1 ha mỗi ngày, giảm 1/3 chi phí lao động. Sáng kiến cấy ghép sầu riêng 3 gốc 1 ngọn của nông dân Trần Văn Đức cho năng suất cao, cây sinh trưởng nhanh, khỏe mạnh và ít gãy đổ. Hay sáng kiến dùng khí Clo để xử lý vi khuẩn trong nguồn nước nuôi tôm của nhóm nông dân Nguyễn Văn Linh và Dương Thị Nương, mang lại hiệu quả cao hơn, giá thành rẻ hơn và thân thiện với môi trường hơn so với Clo bột truyền thống.

Nông dân huyện Nhơn Trạch dùng Clo khí để xử lý vi khuẩn trong nguồn nước nuôi tôm

Nông dân Xuân Lộc sử dụng nhà kính nông nghiệp công nghệ cao để phơi sấy ca cao, giúp hạn chế côn trùng, bụi bẩn, nấm mốc.

Hội Nông dân tỉnh cũng tổ chức các buổi hội thảo chuyên đề “Hỗ trợ hội viên, nông dân trong sản xuất nông nghiệp và ý tưởng khởi nghiệp đổi mới sáng tạo”, nhằm tạo động lực và lan tỏa tinh thần khởi nghiệp. Hội đã tư vấn, định hướng, cung cấp kiến thức, kỹ năng để nông dân khởi nghiệp thành công, đồng thời tăng cường kết nối, xúc tiến đầu tư cho các ý tưởng, dự án khả thi. Đặc biệt, giai đoạn 2021-2024, Trung ương Hội Nông dân Việt Nam đã công nhận 04 hội viên, nông dân của tỉnh là “Nhà khoa học của nhà nông”.

Thành công trong xây dựng mô hình điểm và chương trình OCOP
Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP) đã tạo sức bật mới, có sức lan tỏa tại địa phương, góp phần phát triển kinh tế - xã hội khu vực nông thôn. Hiện toàn tỉnh có 283 sản phẩm của 165 chủ thể được gắn sao OCOP, với chất lượng tốt và mẫu mã bắt mắt. Hội Nông dân tỉnh đã tổ chức 22 lớp tập huấn OCOP cho gần 2.000 hội viên nông dân, nâng cao nhận thức về chương trình.

Từ năm 2021-2025, các cấp Hội tích cực phối hợp xây dựng các mô hình điểm ứng dụng KH&CN trong sản xuất nông nghiệp như mô hình sản xuất nông nghiệp an toàn, hữu cơ, nông nghiệp tuần hoàn, nhằm tạo ra các mô hình sản xuất hiện đại, có giá trị kinh tế cao, giảm ô nhiễm môi trường, phát triển nông nghiệp xanh, bền vững. Một số mô hình tiêu biểu có thể kể đến như mô hình trồng sầu riêng, chôm chôm, gạo sạch, và bơ tại các huyện Xuân Lộc, Cẩm Mỹ.

Đồng Nai đã chứng kiến sự phát triển tích cực của nhiều mô hình nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao: 100% diện tích trồng mới và tái canh sử dụng giống mới, chất lượng cao; ứng dụng hệ thống tưới nước tiết kiệm; hình thành chuỗi sản phẩm nấm ăn, nấm dược liệu, cá cảnh, hoa - cây cảnh. Khoảng 1.000 ha chuối, lúa ứng dụng máy bay không người lái phun thuốc bảo vệ thực vật; gần 149 ha cây trồng ứng dụng công nghệ nhà màng, nhà lưới. Đặc biệt, khoảng 27,5% trang trại chăn nuôi sử dụng chuồng lạnh, chuồng kín; 65% tổng đàn heo và 49% tổng đàn gà chăn nuôi ứng dụng công nghệ cao.

Nhiều nông dân đã thành công vượt trội nhờ ứng dụng KH&CN, điển hình là hộ hội viên Võ Văn Tâm với mô hình nhà màng trồng dưa lưới, thu nhập khoảng 300 triệu đồng/năm. Hay hộ hội viên Nguyễn Trường Đại với mô hình nuôi tôm ứng dụng công nghệ cao, đạt năng suất bình quân 40 tấn/ha và lợi nhuận khoảng 1,5-1,6 tỷ/năm.

Phương hướng trong thời gian tới
Trong thời gian tới, các cấp Hội Nông dân tỉnh Đồng Nai sẽ tiếp tục đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền, vận động hội viên, nông dân đổi mới sáng tạo, ứng dụng KH&CN, trọng tâm là Nghị quyết số 57-NQ/TW. Tích cực tổ chức tập huấn nâng cao nhận thức và trình độ ứng dụng KH&CN. Đẩy mạnh xây dựng và nhân rộng các mô hình ứng dụng KH&CN trong sản xuất nông nghiệp an toàn, hữu cơ, sinh thái, tuần hoàn; xây dựng các mô hình điểm về chuyển đổi số, nông nghiệp xanh, khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, và liên kết theo chuỗi giá trị.

Đồng thời, Hội Nông dân tỉnh sẽ khuyến khích cán bộ, hội viên, nông dân nghiên cứu, đề xuất sáng kiến, giải pháp hữu ích; thường xuyên theo dõi, kiểm tra, tạo điều kiện phát huy sáng tạo; vận động tham gia các hội thi sáng tạo kỹ thuật và biểu dương, tôn vinh các tổ chức, cá nhân điển hình có sáng kiến mang lại lợi ích thiết thực cho xã hội.

Với những nỗ lực không ngừng, Hội Nông dân tỉnh Đồng Nai đang và sẽ tiếp tục khẳng định vai trò cầu nối quan trọng, đưa khoa học công nghệ đến gần hơn với nông dân, góp phần kiến tạo một nền nông nghiệp hiện đại, bền vững và nâng cao chất lượng cuộc sống của hội viên, nông dân.