Tại thành phố Biên Hòa, nghề nuôi cá giống duy trì và phát triển từ nhiều năm nay, đã giúp nông dân tăng thu nhập, cải thiện kinh tế gia đình. Tết Nguyên đán là mùa vụ thu hoạch cuối cùng trong năm. Những ngày này, không khí lao động sản xuất tại các vùng nuôi thủy sản khá nhộn nhịp khi bước vào thời điểm thu hoạch cá để kịp chuyển hàng cho tư thương. Vụ Tết năm nay, sản lượng cá giống đạt năng suất, chất lượng cao. Mặc dù giá cả tiêu thụ không cao, nhưng bà con nông dân rất phấn khởi bởi lứa cá nuôi đủ tháng tuổi và thị trường đầu ra thuận lợi, đã tạo điều kiện cho các hộ dân có thể vui xuân đón Tết thêm ý nghĩa.
Tết Nguyên đán Giáp Thìn năm nay, người nuôi cá giống tại phường Hiệp Hòa có được một mùa vụ thắng lợi. Công việc thu hoạch cá đang được tất bật để kịp xuất bán Tết. Theo kinh nghiệm, canh con nước thủy triều để thu hoạch được nhiều cá nhất nên mặc dù không khí se lạnh của những ngày cuối năm nhưng ngay từ sáng sớm, ông Huỳnh Văn Hài cùng 6 nhân công đã tranh thủ thời gian xuống ao, kéo lưới thu hoạch cá chép giống phục vụ thị trường. Vụ Tết này, tình hình sản xuất của ông rất thuận lợi. Cá sinh trưởng, phát triển tốt và đạt năng suất cao. Trọng lượng bình quân đạt khoảng 150 con/kg. Sau khoảng 3 tháng chăm sóc, toàn bộ cá giống đã được thương lái đặt mua. Thu hoạch được mùa, tuy giá bán năm nay không cao so với hai đợt thu hoạch trước, nhưng được tiêu thụ vào cuối năm đã tạo điều kiện có nguồn thu nhập để gia đình đón Tết nên ông cảm thấy rất vui. Ông Huỳnh Văn Hài - Nông dân nuôi cá giống ở phường Hiệp Hòa, thành phố Biên Hòa bày tỏ: “Cá giống tôi nuôi chủ yếu tiêu thụ về các tỉnh ở miền Tây là chính, kế nữa là xã La Ngà, huyện Định Quán. Cụ thể như cái ao tôi đánh bắt đợt Tết này là xuất bán về huyện Định Quán. Năng suất thu hoạch đợt này ước chừng đạt từ 3 -3,5 tấn trở lên. Tôi làm nghề nuôi cá giống đã lâu năm rồi nên chất lượng con giống xuất bán các đợt rất chuẩn, đảm bảo uy tín cho khách hàng. Điều đáng mừng hơn nữa là thị trường cá giống vừa hút hàng trở lại, khi thương lái đến thu mua thì cũng ngay thời điểm cá vừa lên lứa và đủ tháng tuổi nên việc giao thương đã thuận lợi hơn rất nhiều. Từ lợi nhuận thu được, tết năm nay, gia đình tôi có được khoản thu nhập để chi tiêu ăn tết nên cảm thấy rất vui.”
Nông dân tất bật thu hoạch vụ cá Tết
Về kinh nghiệm nuôi cá, ông Hài cho rằng để thành công thì phải có niềm đam mê, yêu nghề, vì có như vậy thì người nuôi mới có sự cẩn thận, tỉ mỉ trong quá trình nuôi cá. Cá giống là loại cá nhỏ, để cá đạt tỷ lệ sống cao rất cần sự chu đáo và cần mẫn khi nuôi, đánh bắt và ngay cả việc vận chuyển khi mang đi tiêu thụ. Bên cạnh đó, phải chú trọng cải tạo lại ao nuôi, lắp đặt hệ thống dẫn nước, máy bơm, đảm bảo nguồn nước sạch mỗi khi bước vào vụ thả nuôi mới và thường xuyên theo dõi nguồn nước để tránh sự thay đổi nhiệt độ do thời tiết. Đồng thời, luôn trau dồi kinh nghiệm, lựa chọn thức ăn phù hợp và nâng cao cách chăm sóc, kỹ thuật nuôi…mới có thể nâng cao năng suất thu hoạch, tạo ra con giống có chất lượng nhất, được người tiêu dùng ưa chuộng. Vượt qua những khó khăn, thử thách, ông Huỳnh Văn Hài đã kiên trì với công việc ương dưỡng cá giống gần 40 năm nay. Với nhiều năm kinh nghiệm lai tạo sản xuất cá giống, nhờ áp dụng đúng quy trình sản xuất khoa học nên con giống của ông có ưu điểm nổi trội, tỷ lệ sống sót rất cao, tăng trưởng nhanh, cho năng suất cao, chất lượng tốt khi nuôi thương phẩm, thịt chắc và thơm ngon. Ông Huỳnh Văn Hài – Nông dân nuôi cá giống ở phường Hiệp Hòa, thành phố Biên Hòa cho biết: “Mấy năm gần đây, tôi chuyên nuôi con cá chép giống mới này vì theo thị hiếu khách hàng là con cá giống dài đòn, khi lớn lên người ta làm con cá giòn rất chất lượng, được người tiêu dùng ưa chuộng. Nuôi cá giống thành công thì quan trọng nhất là con giống bố mẹ đẻ ra có chuẩn hay không để đạt hiệu quả, tiếp đến là chất lượng nguồn nước phải đảm bảo. Do kinh nghiệm của tôi nhiều năm tích lũy được, nên khi nhìn con cá và nhìn nguồn nước thì tôi xử lý được các tình huống và tránh được rủi ro, thiệt hại tổn thất.”
Qua thống kê, trên địa bàn phường Hiệp Hòa hiện có 6 hộ nuôi cá giống với tổng diện tích ao nuôi khoảng 5 ha. Sản lượng thu hoạch bình quân trên 10 tấn/năm, chủ yếu là cá chép giống, cá chép kiểng và cá điêu hồng giống. Ngoài giá trị kinh tế là tăng thu nhập cho người nông dân, việc nuôi cá giống trong ao còn góp phần bảo vệ môi trường sinh thái, duy trì nguồn lợi thủy sản ngoài tự nhiên, làm tăng độ phì nhiêu của đất. Theo Hội Nông dân phường, nghề nuôi cá giống có từ rất lâu trên địa bàn và đã gắn bó với nhiều thế hệ của người nông dân tại địa phương. Tuy nhiên, do điều kiện phát triển hiện nay, nên vấn đề đầu ra đã gặp không ít khó khăn, gây ảnh hưởng rất nhiều cho các hộ chăn nuôi thủy sản. Qua nắm bắt tình hình của các hộ dân, trong năm 2023 việc nuôi cá giống và thị trường tiêu thụ còn khá trầm lắng so với những năm trước, nguyên nhân nhu cầu sử dụng cá giống để nuôi thương phẩm, cá thịt có giảm. Do đó, để phát huy những tiềm năng lợi thế các mô hình sản xuất truyền thống phù hợp với nông nghiệp đô thị, thời gian qua, phường đã triển khai những giải pháp trong công tác phối hợp, tạo điều kiện, tư vấn cho các hộ nuôi cá giống, nhất là nắm bắt các quy trình kỹ thuật và nâng cao chất lượng con giống. Từ thực tiễn cho thấy, sản lượng cá giống thu hoạch hàng năm ngày càng đạt chất lượng, năng suất cao và tạo uy tín cho thương lái các tỉnh khi đến thu mua, qua đó đã góp phần không chỉ cải thiện đời sống của bà con nông dân, mà còn tạo công ăn việc làm cho nhiều lao động nhàn rỗi tại địa phương. Nói về tình hình nuôi cá giống trên địa bàn phường, ông Bồ Trọng Hiếu - Chủ tịch Hội Nông dân phường Hiệp Hòa, thành phố Biên Hòa cho biết: “Về hỗ trợ cho các hội viên chăn nuôi cá giống, Hội Nông dân phường cũng phối hợp với các ngành cấp trên thường xuyên mở các lớp tập huấn tuyên truyền, chuyển giao kỹ thuật chăn nuôi cá giống, quản lý nguồn nước, xử lý ao nuôi, chọn lựa con giống, sử dụng nguồn nguyên liệu thực phẩm đảm bảo chất lượng để có thể nâng cao chất lượng con giống của mình, tăng tính cạnh tranh, từ đó cải thiện đầu ra cho nguồn cá giống trên địa bàn phường. Bên cạnh đó, Hội cũng thường xuyên xuống địa bàn, trao đổi và nắm bắt tình hình của bà con nông dân nuôi cá giống. Người dân cũng có tâm tư gắn bó với nghề và mong muốn trong thời gian tới tình hình sản xuất và đầu ra ngày càng ổn định, tốt hơn để bà con có nguồn thu nhập trang trải cũng như vui xuân đón tết trong mỗi dịp tết đến xuân về”.
Suốt mấy chục năm nay, nuôi cá giống trong ao đã trở thành một nghề truyền thống của các hộ dân sinh sống tại vùng đất Biên Hòa - Đồng Nai. Sản xuất thuận lợi, trung bình hàng năm sẽ có 3 đợt nuôi và xuất bán cá giống đi các tỉnh miền Tây. Bên cạnh những thuận lợi, người nông dân cũng gặp khó khăn, thách thức với nghề khi các chi phí đầu vào ngày một tăng lên và thị trường tiêu thụ cá giống có nhiều biến động với câu chuyện nghịch lý của điệp khúc cung - cầu. Để nghề nuôi cá giống phát triển bền vững, bà con nông dân nơi đây luôn kỳ vọng sẽ có những chính sách hỗ trợ, nhất là đảm bảo giá thành bán ra và giải pháp đầu ra luôn giữ được ổn định, giúp các hộ nuôi cá chuyên tâm sản xuất, có nguồn thu nhập cho gia đình, đáp ứng nhu cầu tiêu dùng trên thị trường cũng như có thể bám trụ với nghề, một công việc mưu sinh của biết bao thế hệ trong gia đình đã và đang gắn bó hiện nay.