Năm 2023, Đồng Nai sẽ áp dụng Bộ tiêu chí về xây dựng nông thôn mới (NTM) giai đoạn 2021-2025. Theo bộ tiêu chí mới của Trung ương, nhiều tiêu chí, chỉ tiêu đặt cao hơn so với giai đoạn trước. So với Trung ương, bộ tiêu chí NTM nâng cao, kiểu mẫu của tỉnh có yêu cầu cao hơn.
Phó chủ tịch UBND tỉnh Võ Văn Phi (bìa trái) tham quan mô hình Phân loại rác tại nguồn và sử dụng rác hữu cơ làm phân bón chăm sóc cây xanh tại Trường THCS Lê Quý Đôn (H.Vĩnh Cửu). Ảnh: B.Nguyên
Đây đều là thách thức không nhỏ khi triển khai vào thực tế nhưng tỉnh vẫn đặt ra mục tiêu cao trong xây dựng NTM trong năm 2023 nói riêng, cả giai đoạn 2021-2025 nói chung.
* Nhiều thách thức
Theo Phó chủ tịch UBND tỉnh Võ Văn Phi, bộ tiêu chí NTM giai đoạn 2021-2025, một số tiêu chí Đồng Nai đặt mục tiêu cao hơn Trung ương và đều là những tiêu chí gắn với phúc lợi xã hội để nâng chất đời sống người dân. Sau khi ban hành các bộ tiêu chí mới, từ tỉnh đến địa phương sẽ tập trung tuyên truyền để người dân biết và cùng tham gia.
Dự thảo Bộ tiêu chí NTM giai đoạn 2021-2025 của tỉnh có 19 tiêu chí và 60 chỉ tiêu, tăng 7 chỉ tiêu so với giai đoạn trước; tăng 2 chỉ tiêu so với bộ tiêu chí của trung ương. Bộ tiêu chí NTM nâng cao gồm 19 tiêu chí, 76 chỉ tiêu, tăng 22 chỉ tiêu so với giai đoạn trước; tăng 1 chỉ tiêu so với của trung ương. Bộ tiêu chí NTM kiểu mẫu phải đạt thêm một số quy định như: có ít nhất 1 khu dân cư kiểu mẫu; có ít nhất 1 mô hình ấp thông minh; tỷ lệ số hộ thực hiện phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn đạt từ 70% trở lên; tỷ lệ hộ dân sử dụng nước sạch từ hệ thống cấp nước tập trung đạt từ 70% trở lên...
Góp ý cho dự thảo Bộ tiêu chí NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu giai đoạn 2021-2025, ông Lê Văn Thanh, Phó trưởng phòng NN-PTNT H.Vĩnh Cửu cho biết, theo các bộ tiêu chí NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu giai đoạn mới, địa phương sẽ gặp khó khăn về nguồn vốn đầu tư để đạt các tiêu chí về trường học; tiêu chí tỷ lệ hộ dân sử dụng nước sạch từ hệ thống cấp nước tập trung tăng cao so với giai đoạn trước. Một số xã thuần nông, ở vùng sâu khó đạt về tiêu chí thu nhập tăng cao trong giai đoạn mới.
Cùng nỗi lo, Chủ tịch UBND xã Thanh Sơn (H.Định Quán) Trần Thị Mỹ Phúc chia sẻ, đặc thù là một xã vùng sâu, vùng xa và đạt chuẩn xã NTM sau cùng của huyện, địa phương gặp khó khăn trong thực hiện một số tiêu chí về đầu tư hạ tầng giao thông, trường học, nước sạch nông thôn… trong giai đoạn mới. Đặc biệt, theo bộ tiêu chí mới, thu nhập bình quân đầu người của xã NTM nâng cao trong năm 2023 phải đạt từ 80 triệu đồng/người là rất khó với xã thuần nông, tỷ lệ hộ nghèo còn cao.
Trong năm 2023, các tiêu chí về thu nhập, phân loại rác tại nguồn, tỷ lệ sử dụng nước sạch tập trung, thu nhập bình quân đầu người… đều đặt mức cao hơn hẳn so với những năm trước. Theo các địa phương, để thực hiện được các tiêu chí trên phải có chính sách hỗ trợ kèm theo.
* Quyết tâm thực hiện
Năm 2023, toàn tỉnh phấn đấu có thêm 9 xã đạt chuẩn NTM nâng cao, 6 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu và 2 huyện NTM nâng cao. Ngoài ra, có 3 xã gồm: Bảo Hòa (H.Xuân Lộc), Long Phước (H.Long Thành) và Bình Lợi (H.Vĩnh Cửu) tiếp tục thực hiện chuyển đối số cấp xã gắn với xây dựng NTM thông minh.
Chủ tịch UBND xã Bình Lợi (H.Vĩnh Cửu) Nguyễn Thanh Vinh cho hay, việc thực hiện chuyển đối số cấp xã gắn với xây dựng NTM thông minh đã được địa phương triển khai. Hiện mỗi ấp của xã đều có Tổ chuyển đổi số cộng đồng đi đến tận nhà người dân hướng dẫn họ thực hiện cài đặt, sử dụng dịch vụ công trực tuyến, thanh toán không dùng tiền mặt, lên sàn giao dịch điện tử… Người dân đến UBND xã giao dịch có Tổ hỗ trợ hướng dẫn để người dân quen với dịch vụ trực tuyến từ đó sẽ hình thành thói quen tự làm các giao dịch tại nhà, hạn chế đến trụ sở một cửa.
Hiện nay, H.Xuân Lộc đang dẫn đầu tỉnh với 14/14 xã đạt NTM nâng cao và đặt mục tiêu sẽ đạt huyện NTM nâng cao trong năm 2023.
Chủ tịch UBND H.Xuân Lộc Nguyễn Thị Cát Tiên chia sẻ, huyện đang tập trung vào các nội dung còn hạn chế là tăng tỷ lệ hộ dân thực hiện phân loại rác tại nguồn bằng cách vận động, hướng dẫn người dân đồng lòng tham gia. Trong đó, huyện sẽ chọn xã kiểu mẫu về cảnh quan và môi trường để làm điểm cho các xã còn lại. Về việc tăng tỷ lệ hộ sử dụng nước sạch từ hệ thống nước tập trung, UBND huyện đã làm việc với nhà máy nước tại địa phương. Dự kiến trong năm 2023, đầu tư hơn 100 tỷ đồng để lắp đặt 3 tuyến đường ống chính có tổng chiều dài trên 30km, giúp gần 3 ngàn hộ được đấu nối sử dụng nước máy. Ngoài ra, huyện sẽ tập trung triển khai hiệu quả các chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP), xây dựng chuỗi liên kết, phát triển sản xuất…
Theo kế hoạch của Sở NN-PTNT, dự kiến tổng nguồn vốn thực hiện Chương trình xây dựng NTM năm 2023 đạt gần 157,3 ngàn tỷ đồng, trong đó chủ yếu huy động từ nguồn xã hội hóa.