Phát triển bền vững nông nghiệp tỉnh Đồng Nai
Ngày 1/8, Tỉnh ủy Đồng Nai tổ chức hội thảo khoa học Định hướng phát triển kinh tế - xã hội với mục tiêu tăng trưởng 2 con số và góp ý văn kiện Đại hội Đảng bộ tỉnh Đồng Nai, nhiệm kỳ 2025-2030.
Theo đánh giá tại Hội thảo khoa học, nông nghiệp tỉnh Đồng Nai không chỉ đóng vai trò cung cấp thực phẩm, mà còn góp phần quan trọng vào bảo vệ môi trường, giữ ổn định xã hội và phát triển kinh tế vùng.
PGS.TS Trần Kim Chung - Thư ký khoa học Hội đồng Lý luận Trung ương nhấn mạnh, Đồng Nai là trung tâm chăn nuôi lớn nhất cả nước với hơn 4 triệu con heo và gần 37 triệu con gia cầm.
Sau hợp nhất với tỉnh Bình Phước cũ, tỉnh Đồng Nai mới có tổng đàn heo hơn 4 triệu con. Ảnh: Nguyên VỹTỉnh còn sở hữu hệ thống thủy lợi quy mô lớn, trong đó có hồ Trị An với dung tích trên 2,7 tỷ m³ nước. Đây là điều kiện rất quan trọng để đảm bảo an ninh nguồn nước cho sản xuất nông nghiệp trong dài hạn.
Ngoài chăn nuôi, Đồng Nai còn có thế mạnh về lâm nghiệp và sinh thái. Vườn quốc gia Cát Tiên và Khu bảo tồn thiên nhiên Đồng Nai đã được UNESCO công nhận là khu dự trữ sinh quyển thế giới. Tỉnh cần khai thác lợi thế này để phát triển mô hình nông nghiệp sinh thái, gắn với du lịch bền vững.
TS. Trương Minh Huy Vũ - Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM cũng cho rằng phát triển nông nghiệp công nghệ cao phải trở thành 1 trong 3 trụ cột chính của tỉnh, bên cạnh công nghiệp và logistics.
Theo TS.Vũ, vùng phía Bắc sau sáp nhập với Bình Phước là nơi có tiềm năng lớn về tài nguyên rừng và đất đai. Tỉnh nên quy hoạch vùng này thành khu nông nghiệp – sinh thái – du lịch để khai thác hiệu quả giá trị tự nhiên.
TS. Vũ nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tái cấu trúc không gian, đầu tư vào hạ tầng số và đẩy mạnh đào tạo nhân lực chuyên sâu về nông nghiệp công nghệ cao.
Vùng Bình Phước cũ có sản lượng điều đứng đầu cả nước, 320.000 tấn/năm. Một doanh nghiệp chế biến điều xuất khẩu ở phường Phước Bình, tỉnh Đồng Nai sau sáp nhập. Ảnh: Nguyên VỹNông nghiệp tỉnh Đồng Nai thúc đẩy chuyển đổi số
TS. Bùi Văn Thạch - Phó Chủ tịch chuyên trách Hội đồng Lý luận Trung ương chỉ ra khoảng cách phát triển giữa nông thôn và đô thị vẫn còn lớn. Tỉnh Đồng Nai cần có chính sách cụ thể để rút ngắn sự chênh lệch, nhất là trong đầu tư hạ tầng và ứng dụng công nghệ vào nông nghiệp.
TS. Thạch cũng đề xuất áp dụng mô hình kinh tế tuần hoàn, trong đó phế phẩm từ nông nghiệp được tái sử dụng để sản xuất năng lượng sinh khối hoặc phân hữu cơ.
PGS.TS Trần Kim Chung cho rằng Đồng Nai cần ưu tiên phát triển mô hình nông nghiệp kết hợp du lịch. Đây là hướng đi bền vững giúp tăng giá trị gia tăng mà không phá vỡ cấu trúc tự nhiên. Ông nhấn mạnh, tỉnh phải giữ vững định hướng phát triển xanh, đảm bảo nguồn nước, độ che phủ rừng và nâng cao thu nhập cho người dân nông thôn.
Nông dân trồng sầu riêng ở xã Phước Tín (thị xã Phước Long, tỉnh Bình Phước cũ) nay là phường Phước Long, tỉnh Đồng Nai. Ảnh: Nguyên VỹĐể phát triển bền vững nông nghiệp tỉnh Đồng Nai, nhiều chuyên gia khẳng định cần đặt trọng tâm vào chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ hiện đại. TS. Dương Văn Thịnh, chuyên gia về đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số cho rằng, đây là giải pháp đột phá giúp nâng tỷ trọng kinh tế số lên hơn 35% GRDP vào năm 2030.
Theo ông Thịnh, sau sáp nhập, Đồng Nai có hơn 500.000ha diện tích trồng cao su, điều, tiêu. Ông đề xuất triển khai mạng lưới cảm biến IoT để theo dõi độ ẩm, dinh dưỡng đất, từ đó điều chỉnh chế độ chăm sóc và tưới tiêu chính xác. Việc sử dụng drone và vệ tinh giám sát rừng 24/7 cũng giúp tăng năng lực bảo vệ rừng và quản lý carbon.
Về chính sách, ông Thịnh đề nghị tỉnh nên chi trả 80% chi phí thiết bị IoT cho HTX và doanh nghiệp. Đây là bước đệm để mở rộng nông nghiệp số trên diện rộng. Đồng thời, tỉnh cần đào tạo 5.000 kỹ sư nông nghiệp số và nâng cao năng lực cho 50.000 lao động để đáp ứng yêu cầu mới của nền kinh tế.