Trong giai đoạn phát triển mới, khi yêu cầu hội nhập kinh tế số, chuyển đổi mô hình sản xuất và tham gia chuỗi giá trị nông sản ngày càng đặt ra mạnh mẽ, nông dân Đồng Nai đã chuyển từ vị thế người sản xuất sang vai trò chủ thể kinh tế và lực lượng nòng cốt xây dựng nông thôn mới. Đồng hành cùng tiến trình đó, Hội Nông dân tỉnh Đồng Nai đã triển khai đồng bộ các hoạt động dịch vụ, tư vấn, hỗ trợ và chuyển giao khoa học công nghệ, góp phần trực tiếp nâng cao năng lực sản xuất, năng lực thị trường, giá trị nông sản, từ đó thúc đẩy đời sống nông dân và phát triển kinh tế nông nghiệp tại địa phương.
Đẩy mạnh quảng bá, tiêu thụ nông sản
Trước yêu cầu hội nhập và cạnh tranh thị trường ngày càng gay gắt, Hội Nông dân tỉnh xác định quảng bá và tiêu thụ nông sản là nhiệm vụ trọng tâm. Hoạt động này không chỉ dừng lại ở các hội chợ truyền thống, mà đã mở rộng sang chuỗi sự kiện xúc tiến thương mại, kết nối cung – cầu, ký kết hợp tác tiêu thụ giữa doanh nghiệp – hợp tác xã – người sản xuất. Hội Nông dân đã phối hợp tổ chức thành công nhiều sự kiện xúc tiến thương mại quy mô lớn. Nổi bật là Hội chợ Trái cây và hàng nông sản tỉnh Bình Phước lần thứ VI (năm 2023) với 300 gian hàng và thu hút hơn 35.000 lượt khách, và lần thứ VII (năm 2024) với quy mô mở rộng lên 400 gian hàng, tạo cơ hội lớn để nông dân giới thiệu sản phẩm đến người tiêu dùng. Tổ chức Triển lãm thành tựu nông nghiệp tỉnh Đồng Nai năm 2025 với quy mô 300 gian hàng. Hội đã phối hợp đưa nhiều doanh nghiệp tham gia các hội chợ, triển lãm, tuần lễ nông sản trong và ngoài tỉnh; các cấp Hội tổ chức gian hàng OCOP tại các sự kiện, phát triển 80 mô hình hợp tác/liên kết chuỗi giá trị, hỗ trợ xây dựng thương hiệu cho 81 sản phẩm, duy trì 10 cửa hàng nông sản an toàn, 62 mô hình liên kết sản xuất – tiêu thụ. Bên cạnh đó, Hội tổ chức Hội nghị Kết nối tiêu thụ sản phẩm OCOP và Cơ hội đầu tư tại Đồng Nai, Hội nghị đã ghi nhận nhiều biên bản ghi nhớ và thỏa thuận hợp tác quan trọng giữa các đơn vị sản xuất (HTX, trang trại, hộ kinh doanh) với các doanh nghiệp phân phối, siêu thị lớn như Công ty TNHH cà phê HAVI, công ty TNHH Medifood.IO với khu du lịch Bửu Long; HTX cà phê nguyên chất Bù Đốp với công ty TNHH CYBER FARM. Các hoạt động ký kết và kết nối tại Hội nghị đã tạo tiền đề vững chắc cho việc mở rộng thị trường và xây dựng chuỗi liên kết giá trị ổn định cho nông sản Đồng Nai.
Các sản phẩm nông nghiệp tiêu biểu được Hội Nông dân trưng bày, quảng bá tại Triển lãm thành tựu nông nghiệp tỉnh Đồng Nai
Đặc biệt, thương mại điện tử được triển khai đồng bộ và sâu rộng, đánh dấu bước chuyển trọng yếu từ tiêu thụ truyền thống sang kinh doanh số. Các cấp Hội đã hỗ trợ 30.853 nông dân mở tài khoản bán hàng trực tuyến, xây dựng gian hàng số, quảng bá 331 mặt hàng nông sản trên các sàn thương mại uy tín như Postmart, Lazada, Shopee, Tiki và ecdn.vn. Không chỉ dừng ở việc đăng tải thông tin, các lớp tập huấn về quản trị gian hàng, kỹ thuật livestream, bảo quản nông sản sau thu hoạch được tổ chức liên tục, giúp nông dân nắm bắt đúng yêu cầu thị trường, hạn chế rủi ro ép giá, lệ thuộc thương lái và từng bước tự chủ trong phân phối.
Hỗ trợ vật tư, thiết bị – tạo nền tảng sản xuất hiện đại, giảm chi phí đầu vào
Xuất phát từ yêu cầu cấp thiết về giảm chi phí sản xuất và nâng cao năng suất, Hội Nông dân tỉnh đẩy mạnh hoạt động cung ứng vật tư theo hình thức trả chậm, hỗ trợ trực tiếp cho hội viên, nhất là hộ khó khăn. Hơn 190 ngàn cây, con giống chất lượng; 12.000 tấn phân bón ưu đãi; 1.000 máy nông nghiệp hiện đại được trao tặng đã đóng góp quan trọng vào quá trình chuyển đổi từ sản xuất truyền thống sang canh tác hiệu quả, an toàn và có kiểm soát. Không chỉ cung cấp thiết bị, Hội còn phối hợp các doanh nghiệp tư vấn quy trình sản xuất áp dụng nhà lưới, nhà kính, tưới nhỏ giọt, cảm biến tự động và nông nghiệp công nghệ cao, giúp hội viên nông dân tiếp cận mô hình sản xuất hiện đại, tiết kiệm tài nguyên và phù hợp với biến đổi khí hậu.
Để vận hành chuỗi sản xuất hiện đại, nông dân phải được trang bị kiến thức tương xứng. Nhận thức rõ yêu cầu này, Hội Nông dân tỉnh luôn giữ vai trò chủ động trong khảo sát nhu cầu, phối hợp các cơ quan chuyên môn xây dựng chương trình đào tạo nghề sát nhu cầu thực tiễn. Các lớp học không chỉ mang tính truyền nghề, mà còn cung cấp kỹ năng quản trị sản phẩm, ứng dụng công nghệ thông tin, hiểu biết tiêu chuẩn chất lượng, truy xuất nguồn gốc, xây dựng thương hiệu nông sản. Hội đã tổ chức đào tạo nghề ngắn hạn cho 3.805 lượt hội viên và lao động nông thôn được bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng về nhiều lĩnh vực như kỹ thuật trồng rau an toàn, trồng nấm, chăn nuôi, chăm sóc cây cảnh, quản lý thuốc bảo vệ thực vật, và các kiến thức nông nghiệp hiện đại khác, vượt chỉ tiêu Trung ương Hội giao hàng năm. Hội Nông dân tỉnh còn phối hợp với Trung tâm Nghiên cứu – Tư vấn công tác xã hội và phát triển cộng đồng (SDRC) tổ chức 83 lớp tập huấn TOT thực hành trên cây điều cho 2.000 nông dân và 06 hội thảo cho tập huấn viên và phỏng vấn, hướng dẫn thăm hộ, giám sát cho nhóm nông dân nòng cốt. Với Công ty phân bón Bình Điền, tổ chức 05 hội thảo tư vấn kỹ thuật trồng, chăm sóc, phòng trị sâu bệnh hại trên cây sầu riêng, cà phê tại các huyện/thị cho 300 hội viên, thu hút hơn 3.500 lượt theo dõi trực tuyến. Phối hợp Trung tâm dịch vụ nông nghiệp, các doanh nghiệp, tổ chức 150 lớp tập huấn, hội thảo đầu bờ về chăm sóc cây điều, cao su, kỹ thuật chăn nuôi gia cầm cho gần 3.500 lượt người...
Hỗ trợ tín dụng và cung cấp vốn – khơi thông dòng tài chính cho phát triển kinh tế nông thôn
Thực tiễn cho thấy, không có vốn, không thể đổi mới sản xuất. Vì vậy, hoạt động tài chính – tín dụng luôn được Hội xác định là giải pháp then chốt. Hội Nông dân các cấp trong tỉnh thường xuyên đẩy mạnh các hoạt động vận động phát triển nguồn vốn Quỹ Hỗ trợ nông dân và nâng cao hiệu quả sử dụng các nguồn vốn vay. Nguồn vốn quỹ Hỗ trợ nông dân đã tăng trưởng 56,160 tỷ đồng (tăng 21,98 % so với năm 2023), đã hỗ trợ cho 2.246 hộ vay. Tính đến nay, tổng nguồn vốn Quỹ Hỗ trợ nông dân tỉnh Đồng Nai đạt 311,588 tỷ đồng; dư nợ cho vay là 264,385 tỷ đồng, phát vay cho 5.976 hộ với 1.267 phương án liên kết theo nhóm hộ.
Hoạt động cung cấp tín dụng và hỗ trợ vốn cho nông dân đã được các cấp Hội Nông dân trên địa bàn tỉnh triển khai hiệu quả
Song song đó, thông qua ủy thác với Ngân hàng Chính sách xã hội, 62.921 lượt hộ tiếp cận vốn vay ưu đãi với số vốn 3.179 tỷ đồng; dư nợ ủy thác đạt 3.684 tỷ đồng, duy trì tỷ lệ nợ quá hạn ở mức thấp 0,12%, thể hiện sự hiệu quả và minh bạch trong quản lý dòng vốn. Bên cạnh đó, thỏa thuận phối hợp với Agribank giúp nâng cao hiệu quả tín dụng thương mại, hạn chế tín dụng đen ở nông thôn với 455 tổ vay vốn và 760 tỷ đồng dư nợ. Nhờ quản lý chặt chẽ, xét duyệt công khai, giám sát sử dụng vốn đúng mục đích, nguồn vốn vay đã thực sự trở thành đòn bẩy nâng thu nhập, tạo sinh kế ổn định cho nông dân vùng nông thôn.
Tư vấn pháp luật – ổn định xã hội, giữ vững kỷ cương nông thôn
Đi liền với phát triển kinh tế là bảo đảm trật tự xã hội nông thôn. Hội Nông dân tỉnh chú trọng đổi mới công tác phổ biến pháp luật, tổ chức 10.506 cuộc tuyên truyền cho hơn 417.750 lượt hội viên, phát hành 72.086 ấn phẩm pháp lý đến tận chi hội. Phối hợp cùng chính quyền, các ban ngành cùng cấp tư vấn và trợ giúp pháp lý được 2.455 cuộc cho 40.794 lượt hội viên, nông dân; tiếp nhận và hòa giải 2.087 vụ đơn thư khiếu nại trong hội viên, nông dân về tranh chấp đường đi, đất ở, mâu thuẫn, trong đó hòa giải thành 1.251 vụ, còn lại chuyển cơ quan chức năng tiếp tục giải quyết, hòa giải. Công tác phối hợp hòa giải, giải quyết đơn thư khiếu nại của tổ chức Hội được thực hiện tốt từ cơ sở, do đó đã hạn chế đơn thư vượt cấp.
Chuyển giao khoa học kỹ thuật – bước tiến tất yếu của nông nghiệp hiện đại
Các cấp Hội đã đẩy mạnh tổ chức các lớp tập huấn, hội thảo và mô hình trình diễn để nông dân tiếp cận, ứng dụng tiến bộ kỹ thuật . Xây dựng và duy trì 18 “Câu lạc bộ khoa học kỹ thuật nhà nông”; Tổ chức 43 lớp tập huấn thực hành TOT trên cây điều cho 2000 nông dân, cùng 5 buổi hội thảo tư vấn kỹ thuật trồng, chăm sóc, phòng trị sâu bệnh trên cây sầu riêng và cà phê cho 300 hội viên. Tổ chức hội nghị chuyên đề “Ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất nông nghiệp” và các đợt thăm mô hình nông nghiệp hiệu quả. Tổ chức 635 lớp tập huấn, hội thảo, tư vấn, trình diễn về chăm sóc cây điều, cao su, kỹ thuật chăn nuôi gia cầm cho hơn 35.000 lượt cán bộ, hội viên nông dân. Tổ chức Hội thảo Ứng dụng công nghệ số vào sản xuất nông nghiệp, qua đó tạo diễn đàn để nông dân được trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm, học hỏi các giải pháp ứng dụng công nghệ số trong sản xuất, quản lý và tiêu thụ nông sản.
Hàng năm phối hợp với Sở Khoa học và Công Nghệ, Sở Nông nghiệp và Môi trường tổ chức hội thi nông dân giỏi ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất nông nghiệp tỉnh Đồng Nai, kết quả 3 năm đã có 45 giải thưởng nông dân ứng dựng tiến bộ khoa học kỹ thuật giỏi, điển hình như nông dân Nguyễn Công Chính với chế tạo máy tỉa bắp; ông Trương Đình Minh với nghiên cứu ứng dụng chế phẩm sinh học quản lý dịch hại, phòng trừ sâu bệnh trên cây trồng,…
Kết quả toàn diện nêu trên một lần nữa khẳng định vai trò của Hội Nông dân tỉnh Đồng Nai với tư cách là tổ chức chính trị – xã hội nòng cốt, bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng, hợp pháp của nông dân. Trong bối cảnh toàn cầu hóa, kinh tế số và biến đổi khí hậu tác động ngày càng phức tạp, sự tham gia chủ động của nông dân vào chuỗi sản xuất – giá trị – thương mại không chỉ giúp bảo đảm sinh kế, mà còn khẳng định vị thế của nông nghiệp Đồng Nai trên bản đồ nông sản quốc gia. Vai trò của Hội Nông dân tỉnh vì thế càng được khẳng định rõ nét: không đơn thuần là tổ chức vận động hội viên, mà phải là trung tâm kết nối giữa Nhà nước – doanh nghiệp – hợp tác xã – người sản xuất; qua đó khẳng định vai trò chủ thể của nông dân trong tiến trình xây dựng Đồng Nai trở thành vùng kinh tế nông nghiệp năng động, sáng tạo và hội nhập sâu rộng trong thời kỳ mới.